Žalbeni postupak u predmetu “Respiratori” u kojem su bivši premijer Federacije BiH (FBiH) Fadil Novalić, suspendovani direktor Federalne uprave civilne zaštite Fahrudin Solak i vlasnik firme “Srebrena malina” Fikret Hodžić 5. aprila osuđeni na zatvorske kazne počinje danas.
Novalić je prvostepenom presudom osuđen na četiri, Solak na šest, a Hodžić na pet godina, dok je bivša federalna ministrica finansija Jelka Miličević oslobođena optužbi.Sve osuđene strane uložile su žalbu, baš kao i Tužilaštvo BiH koje se žalilo na oslobađajući dio presude i visinu kazni na osuđujući dio.
Istom presudom, koja je nepravomoćna, pravno lice “Srebrena malina” proglašeno je odgovornim što je raspolagalo nezakonito stečenom imovinom, te mu je izrečena novčana kazna od 200.000 KM i naloženo je oduzimanje stečene imovinske koristi u iznosu od 694.747 KM.
Mogući scenariji
Apelaciono vijeće na čelu sa sudijom Stanišom Gluhajićem će danas saslušati žalbe strane, a to je dio postupka koji se zove “javni dio sjednice”. Poslije toga Vijeće u “zatvorenom dijelu” zasjeda i odlučuje o žalbama. Može se desiti da to u složenijim predmetima traje do nekoliko mjeseci.
Jedna od opcija je da žalbe budu odbijene i da Apelaciono vijeće donese presudu istu kao prvostepeno. Tada bi presuda postala pravosnažna.
Druga je da Apelaciono vijeće uvaži žalbu i onda može preinačiti presudu ili je potpuno ukinuti i zakazati glavni pretres pred Apelacionim vijećem. U ovom dijelu Apelaciono vijeće može utvrdi nedostatke u prvostepenom postupku nakon čega bi ponovo scenariji bio isti – bio bi zakazan glavni pretres pred Apelacionim vijećem.
Razlika između uvažavanja žalbe i naređenja pretresa pred Apelacionim vijećem i bitnih povreda postupka jeste u tome da bi se kraće čekalo na odluku Vijeća s obzirom da to ne traje dugo u slučaju bitne povrede postupka.
Tokom glavnog pretresa pred Apelacionim vijećem može se desiti da neka od ključnih svjedočenja iz prvostepenog postupka Vijeće ponovo sluša, ali u videosnimcima, a postoji i mogućnost saslušavanja novih svjedoka koji nisu saslušani u prvostepenom postupku.
Trećestepeno vijeće
Jedna od opcija koja bi u ovom slučaju mogla zadesiti jedino Jelku Miličević jeste trećestepeno vijeće, odnosno Vrhovni sud.
Zakon o krivičnom postupku BiH kaže da se osoba ima pravo žaliti trećestepenom vijeću ukoliko je oslobođena u prvostepenom, a osuđena u drugostepenom postupku. Ako je presuda u drugostepenom postupku oslobađajuća, onda ne postoji opcija za nastavak postupka.
Dakle, teoretski je moguće da Apelaciono vijeće usvoji žalbu Tužilaštva i promijeni odluku u slučaju Miličević te je osudi. Ona bi onda imala pravo žalbe trećestepenom vijeću.
Preinačenje presude
Važno je napomenuti i to da Apelaciono vijeće može nakon saslušanja žalbi donijeti odluku o preinačenju presude. Upravo to su i tražile sve strane koje su uložile žalbu. Teoretski, Apelaciono vijeće može donijeti drugačiju presudu nego prvostepeno i ona bi postala pravosnažna. Upravo je to slučaj u kojem bi pravo žalbe imala jedino Miličević koja je, podsjetimo, prvostepeno oslobođena.